Saltanatın Kaldırılması
Saltanatın Kaldırılması, diğer adı ile Padişahlık düzeninin sona ermesi. 1 Kasım 1922 tarihinde gerçekleşmiştir. Mudanya Ateşkes Antlaşmasından sonra Lozan Barış Antlaşması için Türkiye adına Türkiye Büyük Millet Meclisi ile İstanbul Hükümeti de çağrılmış olması sebebiyle iki başlılık olmaması açısından Mustafa Kemal Atatürk tarafından Osmanlı Hükümetinin kaldırılması teklif edilmiştir.
Büyük bir mücadelenin sonucunda galip gelen Türk halkı Mustafa Kemal Atatürk'ün kurmuş olduğu Ankara Hükümeti etrafında tek yürek olmuş İstanbul Hükümeti sembolik olarak kalmıştır. Kurtuluş Savaşı sonucunda Mudanya Ateşkes Antlaşması imzalanmış, ardından kalıcı olması açısından Lozan Barış konferansı düzenlenerek taraf olarak Türkiye'de çağrılmıştır. Fakat karşısında tek başına Ankara Hükümetini görmek istemeyen işgalci devletler Türkiye'yi zor durumda bırakıp istediklerini uygulayabilmek amacıyla hem Ankara hem de İstanbul Hükümetlerini davet etmiştir.
Bunun Türkiye adına vahim sonuçlar doğuracağını bilen Mustafa Kemal Atatürk ivedi olarak Saltanatın kaldırılması amacıyla kendisi ile birçok Mebusla Meclise teklif vermiştir. Bu teklif üzerine Mecliste bazı görüş ayrılıkları ortaya çıkmıştır. Bunun sebebi ise Padişahın vasıflarından biri olan Halifeliğin de kalkacak olmasıdır. Bazı Mebuslar halifeliğin kalkmaması gerektiğinin, gerekirse halifeliğin meclis tarafından yürütülmesinin mümkün olabileceği yönünde fikir belirtmişlerdir.
Fakat ilk olarak saltanatın kaldırılması gerekmekte idi bu durum karşısında Atatürk Söz alarak tarihi bir konuşma yaptı: Hakimiyet ve Saltanat hiç kimse tarafından hiç kimseye, ilim icabıdır diye müzakereyle, münakaşa ile verilemez.
Hakimiyet, saltanat kuvvetle, kudretle ve zorla alınır. Osmanlı oğulları zorla Türk Milletinin hakimiyet ve saltanatına zorla el koymuşlardır. Bu tasallutlarını altı asırdan beri devam ettirmişlerdir. Şimdi de Türk Milleti bu mütecavizlerin hadlerini ihtar ederek, hakimiyet ve saltanatını bil fiil alin yeniden almış bulunuyor. Bu emri vakidir. Mevzu bahis olan millete saltanatını, hakimiyetini bırakıp bırakmama meselesi değildir. Mesele zaten emri vaki olmuştur. Burada toplananlar Meclis ve herkes meseleyi tabii görürse, fikrimce muvafık olur. Aksi takdirde, yine hakikat usulü dairesinde ifade olunacaktır. Fakat İhtimal bazı kafalar kesilecektir. Bu kesin kararın ardından İstanbul Hükümeti istifa etmiş ve Padişah Vahdettin'in üzerinde sadece halifelik vasfı kalmıştır. Yurdu terk ederek İngiltere'ye gittiği için meclis tarafından Veliaht Abdülmecit'i halife seçti. Ardından 3 Mart 1924 tarihinde halifelik de tamamen kaldırıldı.
Saltanatın Kaldırılmasının Sonuçları- Milli egemenliğin sağlanması adına ilk ve en önemli adımdı.
- Artık Türkiye adına tek ve seçilmiş bir idare vardı.
- Bu adımla din ve devlet işleri birbirinden ayrılmış oldu.
- Bu ilk adımdı. Ardından Cumhuriyetin kurulmasına giden yolda birçok reformlar yapıldı.
- Ankara Başkent olarak ilan edildi.
Saltanatın kaldırılması ile başlayan süreç Cumhuriyetin ilan edilmesine kadar devam etmiş, tek adamlık dönemi sona erdirilerek halk tarafından seçilen meclisin aldığı kararlar la ülke yönetilmeye başlamıştır. Savaşta omuz omuza mücadele eden halk ülke yönetiminde de söz sahibi olmuştur. Bu sayede Türkiye hızla gelişen dünya teknoloji ve sanayi sektöründe yerini almış ve pay sahibi konumuna gelmiştir.
21.01.2024 20:57:21
Saltanatın Kaldırılması ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
