1. Balkan savaşı, 8 Ekim 1912 ile 30 Mayıs 1913 tarihleri arasında Sırbistan, Bulgaristan, Karadağ ve Yunanistan Krallıklarından oluşan Balkan Birliği ile Osmanlı Devleti arasında geçen savaştır. Bu savaşla Balkan ülkeleri Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki topraklarının çoğunu ele geçirmiştir. Osmanlı Devleti bu savaşla Edirne ve Kırklareli'ye kadar olan yerleri Balkan devletlerine vermek durumunda kalmıştır.
1. Balkan savaşı öncesinde yaşananlar
Bulgaristan Berlin antlaşmasıyla umduğunu bulamamış, bağımsızlığını elde ettikten sonra Balkanlarda etkili olmaya başlamıştır. Sırbistan'da Bosna-Hersek'in ilhakıyla aynı politikalarla hareket etmeye başlamıştır.1912 yılında ise Rusya, Sırbistan ve Bulgaristan arasında arabuluculuk yapmaya başlamıştır. Yapılan bu ittifaka Karadağ ve Yunanistan'da katılmıştır. Balkan devletleri Makedonya'yı da ele geçirmek maksadıyla 8 Ekim 1912 tarihinde Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etmişlerdir.
1. Balkan savaşının başlaması
Savaş başladığında Sırplar ve Bulgarlar Makedonya'da, Karadağlılar ve Sırplar Sancak'ta, Bulgar ordularının bir kısmı da Trakya'da konuşlanmıştır. Osmanlı ordusu bu ittifaka karşı dörde bölünmüş ve hazırlıklar tamamlanmıştır. Bulgaristan Balkan ülkeleri arasında en güçlü ve eğitimli orduya sahipti. Kendine hedef olarak Makedonya ve Trakya'yı seçmişlerdi. Ana kuvvetleri Trakya'da teşkilatlanmıştı. Sırbistan Osmanlı Devleti'nin Vardar ordusunu yenmeyi planlamıştı.
Ana kuvvetleri üç ordu halinde Üsküp'e ilerleyip, bir tümenle bağımsız tugay Yeni Pazar sancağında Karadağlılarla birleşerek harekat düzenleyecekti. Yunanistan ise müttefikler arasında en zayıf kara ordusuna sahipti. Fakat deniz gücüne sahip tek ülkeydi. Bu diğer müttefikler için önemli bir unsurdu. Böylece Osmanlılar Anadolu'da bulunan birliklerini Avrupa'ya nakledemeyecekti. Yunanistan zaten bu sebeple ittifak arasına kabul edilmişti. Osmanlı Devleti ise sorunlarla uğraşıyordu. 2. Meşrutiyet'in sonrasındaki siyasi sorunlar devam ediyordu. Ordunun bir bölümü Trablusgarp'ta İtalyanlarla, bir kısmı da Yemen'de isyanı bastırmakla uğraşıyordu. Anadolu'dan takviye alınmadan Rumeli'de ordu kurmakta çok zordu. Siyasi çekişmelerden ordu içindeki yenilikler yapılmamıştı. Rumeli'de bulunan ikmal yolları sorunluydu. En büyük sorun ise savaş öncesinde ordudaki askerlerin önemli bir kısmının yaş haddinden terhis edilmiş olmasıydı. Böylece tecrübeli askerlerden yoksun bir ordu oluşmuş oldu. Ordularının tamamı eksik sayıyla ve teçhizatla savaşmıştır.
1. Balkan savaşı ve Londra Konferansı
Osmanlı ordusunun durumu Balkanları korumaya yeterli değildi. Bu yüzden Balkan Birliği devletleri bu savaştan zaferlerle ayrılmıştır. Bulgarlar Doğuda Trakya'nın büyük bir kısmını, Yunanlılar Selanik, Serfice, Bozcaada, Sakız, Limni ve Midilli'yi, Sırplar Üsküp, Priştine ve Manastır'ı, Karadağlılar Sırplarla birlikte Arnavutluk'u paylaştılar. Bu ağır yenilginin ardından Osmanlıların barış istemesiyle Londra Konferansı düzenlenmiştir. Bununla Osmanlılar toprakları açısından büyük kayıplar yaşamıştır. Avrupa'da bulunan toprakların %83'ü kaybedilmiştir. Ayrıca Ege adaları, On iki ada ve Girit kaybedilmiştir. Bulgaristan en fazla toprak alan ülke olmuştur. Karadağ ise en az toprak alan ülke olmuştur. Osmanlılar Kırklareli'ne kadar olan tüm topraklarını kaybetmiştir. Buna rağmen ülkelerin bu paylaşımdan memnun olmaması yüzünden 2. Balkan savaşı başlamıştır.
